Obecność balkonów czy schodów w projekcie architektonicznym stwarza konieczność ich zabezpieczenia. Poręcze i balustrady balkonowe zewnętrzne są eksponowanym elementem budynku, więc powinny być stylistycznie dopasowane do całości. Jak odpowiednio dobrać wzór balustrady balkonowej i jakie wymogi techniczne należy spełnić, aby całość była funkcjonalna i bezpieczna?

Balustrada balkonowa – dlaczego jest niezbędna?

Głównym przeznaczeniem balustrady balkonowej jest zapewnienie bezpieczeństwa osobom przebywającym na wysokości. Balustrady na balkonie spełniają również funkcje osłonową i dekoracyjną. Ograniczenie przestrzeni na wysokości i dostępnej dla użytkowników jest fundamentem bezpieczeństwa zarówno osób przebywających na balkonach, jak również tych znajdujących się bezpośrednio pod nim. Niektóre wzory balustrad uniemożliwiają też przypadkowe zrzucenie przedmiotów z dużej wysokości.

Czym różni się balustrada balkonowa od poręczy balkonowej?

Pojęcia te są używane w zasadzie zamiennie. Co to jest balustrada, a co to jest poręcz balkonowa? Jeżeli mielibyśmy się doszukiwać niuansów, odpowiadając na pytanie, można zaryzykować tezę, że większość osób mówiąc „balustrada”, ma na myśli całokształt konstrukcji chroniącej zewnętrzny podest. Natomiast „poręcz” może być rozumiana jako ta część balustrady, którą chwyta się dłonią.

Balustrada balkonowa a prawo budowlane

Dobierając zewnętrzną balustradę, należy się dostosować do precyzyjnych wytycznych określonych prawem budowlanym. Mają one związek z zapewnieniem bezpieczeństwa i wskazują głównie wysokość balustrady oraz wielkość prześwitów, które są różne w zależności od przeznaczenia budynku. Jaka balustrada na balkon spełnia wymogi prawne?

Ogólna zasada mówi o wypełnieniu balustrady balkonowej lub schodowej w sposób uniemożliwiający wypadnięcie. W budynkach wielorodzinnych i zamieszkania zbiorowego maksymalny prześwit w balustradzie nie może przekraczać 12 cm. W pozostałych budynkach użyteczności publicznej — 20 cm. Prawo nie reguluje wielkości prześwitu w domach jednorodzinnych i w mieszkaniach wielopoziomowych.

Jaką wysokość powinna mieć balustrada zewnętrzna?

Budynki jednorodzinne mogą być wyposażone w balustrady zewnętrzne minimalnej wysokości – 0,9 m, natomiast budynki użyteczności publicznej — 1,1 m. Możliwe jest obniżenie części pionowej balustrady do wysokości minimum 0,7 m pod warunkiem uzupełnienia jej o część poziomą, która łącznie z częścią pionową daje co najmniej 1,2 m.

Osoby niepełnosprawne powinny mieć udogodnienie w postaci dodatkowych poręczy bezpośrednio na ścianach przy pochylni lub balustradach, umieszczonych na wysokości 0,75 i 0,9 m od powierzchni pochylni.

§ 298 — wymogi dotyczące balustrad — pełny tekst dostępny jest tutaj.

Wzory balustrad balkonowych – na co postawić?

Balustrady zewnętrzne są widocznym i przyciągającym wzrok detalem architektonicznym. Warto postawić na spójną stylistykę i zharmonizowanie stylu tego elementu z pozostałą częścią budynku. Trzeba jednak przy tym mieć na uwadze, że wybrany wzór (a także materiał) determinuje cenę balustrady balkonowej.

Tanie balustrady balkonowe

Najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem są tanie balustrady balkonowe zrobione ze zwykłej stali. Nie są one jednak często wystarczająco odporne na niekorzystne warunki atmosferyczne. Droższe (odporne na uszkodzenia mechaniczne, wilgoć i nasłonecznienie), wykonane są ze stali nierdzewnej. Metalowe balustrady balkonowe są najczęściej wybierane ze względu na dobry stosunek jakości do ceny. Kolejnym, droższym rozwiązaniem, są szklane balustrady (ze szklanym wypełnieniem). Nie mają one wytrzymałości mechanicznej porównywalnej ze stalą, ale są za to:

• bardzo komfortowe w utrzymaniu,
• niezwykle estetyczne,
• całkowicie odporne na wilgoć.

Nowoczesne balustrady balkonowe

Nowoczesne balustrady balkonowe to proste w formie, trwałe i niezawodne konstrukcje. Zazwyczaj wykonane są ze stali lakierowanej proszkowo. Oszczędny, geometryczny design i stonowana, neutralna kolorystyka sprawiają, że można je łatwo dopasować niemal do każdego budynku we współczesnym stylu.

Metalowe balustrady balkonowe

Najczęściej dziś spotykane balustrady metalowe ze stali niedrzewnej polakierowanej na dowolny kolor. Oczywiście możliwe jest również zastosowanie innych metali (są na przykład balustrady miedziane). Użycie stalowych profili lub elementów kutych pozwala na uzyskanie konstrukcji estetycznej, a jednocześnie mocnej i trwałej.

Szklane balustrady balkonowe

Producenci balustrad balkonowych (i nie tylko) są świadomi tego, że szkło w połączeniu ze stalą świetnie się odnajduje w nowoczesnej architekturze. Szklane balustrady nie nalezą do najtańszych rozwiązań, ale efekt dzięki nim osiągany bywa naprawdę wyjątkowy, dlatego wiele osób je wybiera. O tym, ile kosztuje szklana balustrada, decyduje zazwyczaj rodzaj i ilość użytego do jej produkcji szkła, oraz stopień technicznego skomplikowania balustrady i jej montażu. Tutaj prawo też „ma coś do powiedzenia”. Przepisy jasno określają , że szkło zastosowane w balustradzie musi charakteryzować się:

• podwyższoną odpornością mechaniczną,
• w razie stłuczenia rozpaść się na drobne, nieostre odłamki.

Ile kosztuje balustrada balkonowa?

Ceny balustrad balkonowych są uzależnione od wielu składowych. Jeśli brać pod uwagę balustrady metalowe i szklane, okazuje się, że najtańszym rozwiązaniem jest konstrukcja stalowa. Nieco droższym balustrada ze stali nierdzewnej, na drugim końcu skali cenowej jest szkło balustrady wykonane z pozostałych metali (miedź, mosiądz i inne).

Zakup gotowych elementów jest – rzecz jasna – korzystniejszy finansowo od realizacji indywidualnego zamówienia. Komplikacja wzoru oraz łączenie wielu różnych materiałów i kolorów podwyższają cenę końcową balustrady.

I na koniec ciekawostka…

Czy ktoś pamięta, że tak lubiany i chętnie wykorzystywany wzór balustrady z charakterystycznym wybrzuszeniem nie był kiedyś jedynie ozdobnym detalem? Niespełna 300 lat temu balkony pełniły rolę typowo towarzyską. Te umieszczane od frontu budynków umożliwiały obserwację życia ulicy i miast, spotkania, rozmowy, ploteczki. Ówcześni kowale prześcigali się w kunsztownych formach. Szybko przyjęła się ta, dostosowana do XVIII-wiecznych damskich sukni. Specjalny kształt barierki mieścił wszystkie halki i falbany, nie deformując kreacji i umożliwiając damie swobodną prezentację i rozmowę.